Białowieża
Nadleśnictwo Białowieża jest jednym z 3 puszczańskich nadleśnictw, zajmującym powierzchnię 12 592,71 ha. Składa się z dwóch obrębów:
- Białowieża – podzielony na leśnictwa: Stoczek, Grudki i Podcerkiew,
- Zwierzyniec – podzielony na leśnictwa: Teremiski, Nowe i Batorówka.
Głównym celem nadleśnictwa jest ochrona przyrody i różnorodności biologicznej Puszczy Białowieskiej rozumiana jako zachowanie trwałości lasu. Jednocześnie realizowane są inne cele, takie jak prowadzenie edukacji leśnej społeczeństwa, udostępnianie turystyczne lasów, monitorowanie procesów zachodzących w lasach, zadania z ochrony i hodowli lasu. Utrzymanie bogactwa ekosystemów osiągane jest poprzez wspieranie lub inicjowanie naturalnych procesów odnowienia lasu.
W zasięgu administracyjnym nadleśnictwa występują liczne formy ochrony przyrody: rezerwaty przyrody (7 rezerwatów o łącznej powierzchni 4 304 ha), użytki ekologiczne (10 użytków o powierzchni ok. 54 ha), strefy ochronne ptaków (7 stref ochrony orlika krzykliwego, 1 strefa ochrony bociana czarnego, 1 strefa ochrony włochatki), strefy ochrony wokół granicznika płucnika (43 strefy), pomniki przyrody (502 pomniki, w tym 470 pojedynczych drzew i 31 grup drzew), obszar Natura 2000 oraz obszar Chronionego Krajobrazu „Puszcza Białowieska”.
Ponadto Nadleśnictwo Białowieża wraz z pozostałymi puszczańskimi nadleśnictwami i Białowieskim Parkiem Narodowym zostały wpisane na listę Rezerwatów Biosfery UNESCO (2005 r.) oraz na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO (2014 r.).
Na terenie nadleśnictwa odnotowano liczne gatunki roślin, grzybów i zwierząt objętych prawną ochroną, w tym:
- 91 roślin (39 objętych ochroną ścisłą i 52 częściową)
- 20 grzybów i grzybów zlichenizowanych (13 objętych ochroną ścisłą i 7 częściową)
- 73 bezkręgowców (32 objętych ochroną ścisłą i 41 częściową),
- 5 kręgoustych i ryb kostnych (wszystkie objęte ochroną ścisłą),
- 13 płazów (6 objętych ochroną ścisłą i 7 częściową),
- 7 gadów (5 objętych ochroną ścisłą i 2 częściową),
- 195 ptaków (191 objętych ochroną ścisłą i 4 częściową),
- 35 ssaków (22 objętych ochroną ścisłą i 13 częściową).
Oferta edukacyjna Nadleśnictwa Białowieża:
Ośrodek Edukacji Leśnej „Jagiellońskie” znajduje się na południe od miejscowości Białowieża, około 2 km od Podolan II, w oddziale 529. Obiekt jest częścią zabytkowego zespołu budynków z ok. 1924 r. W jego skład wchodzą dwa budynki wybudowane w stylu szlacheckiego dworku wielkopolskiego oraz dwa drewniane zachowane w architekturze podlaskiej. Pierwotnie mieściła się tu siedziba Nadleśnictwa Gródek – przejściowo Nadleśnictwa Jagiellońskiego (od nazwy uroczyska), a następnie siedziba Wojsk Ochrony Pogranicza. Ośrodek Edukacji Leśnej działa w tym miejscu od 1998 roku. Realizuje zadania z zakresu edukacji leśnej, prowadzone są tu warsztaty mające na celu przybliżyć uczestnikom w każdym wieku wiedzę o lesie i jego gospodarzach – leśnikach. Ośrodek dysponuje salą mieszczącą ok. 50 osób, podręczną biblioteką, a także wiatą ze stołami i miejscem ogniskowym.
Dodatkową atrakcją jest zlokalizowane w pobliżu ośrodka wyrobisko po żwirowni, gdzie znajdują się zlepieńce (piaskowce czwartorzędowe) z okresu zlodowacenia środkowopolskiego.
