Pracowite Bobry

Te sympatyczne gryzonie pozostające od wielu lat pod ścisłą ochroną, nazywane są niekiedy „leśnymi inżynierami” – nazwa ta nie wzięła się z przypadku. Zwierzęta te, potrafią dostarczać mocnych wrażeń zarówno właścicielom prywatnych posesji ale i leśnikom prowadzącym gospodarkę leśną w drzewostanach zlokalizowanych w okolicach cieków bądź zbiorników wodnych.

Po trudnych losach bobra w przeszłości, aktualna populacja tych zwierząt stale wzrasta i ma się nad wyraz dobrze. Szacuje się że jego liczebność wynosi kilkadziesiąt tysięcy osobników na terytorium kraju.

Występowanie tego gatunku stwierdzono niemalże we wszystkich partiach kraju, również w miastach oraz na obrzeżach dużych aglomeracji miejskich z dostępem do płynących wód lub cieków. Z pewnością, z ich działalnością można zetknąć się przy większości rzek w Polsce.

Niekoniecznie pożądana działalność bobrów, skupia się głownie na ścinaniu lub nadgryzaniu zdrowych drzew, oraz spiętrzaniu wody na skutek budowania tzw. żeremi bobrowych. Proces ten, może powodować lokalne podtopienia, które nie zawsze służą ludziom.

Należy pamiętać, że nadmierna aktywność bobrów w procesie podnoszenia poziomu wód gruntowych w lesie, (głównie na siedliskach łęgów lub borów bagiennych) również nie zawsze rodzi sukcesy. Może niekiedy wywołać efekt niekorzystny, ponieważ występujące tam gatunki drzew o płaskim systemie korzeniowym gwałtownie reagują na zmiany struktury wilgotnościowej w glebie, w konsekwencji obumierając.

fot. M. Nakielski

Zjawisko, spiętrzania wody na obszarach typowo leśnych ma też swoje dobre strony. Bobry podnosząc poziom wód gruntowych przyczyniają się do powstawania zbiorników wodnych wewnątrz ekosystemów leśnych oraz podnoszą lustra wód gruntowych czego wynikiem może być tworzenie z punktu widzenia różnorodności biologicznej najcenniejszych siedlisk leśnych (ekotonów). Znacząco wzrasta także liczba higrofitów, czyli roślin tolerujących siedliska o dużej wilgotności gleby oraz powietrza.

fot. M. Nakielski

Bobry hamują również procesy degradacji istniejących obszarów mokradłowych, zatrzymując proces ich odwadniania lub powodując ponowne ich nawodnienie. Ten proces znacząco przyczynia się do zmniejszania emisji COdo atmosfery gdyż mokradła znakomicie spełniają rolę magazyniera tego związku.

Bóbr już na stałe wpisał się w krajobraz lasów związanych z wodą, dlatego żyjąc obok siebie istotnym staje się, by odnaleźć nie to co dzieli, lecz to co łączy.