Szlak Dębów Królewskich

Szlak Dębów Królewskich to ścieżka edukacyjna położne w uroczysku Stara Białowieża. Uważa się, iż właśnie w tym miejscu, nad rzeką Łutownią powstała pierwsza osada. Przypuszczenia potwierdziły badania archeologiczne.

Latem 2005 roku w korzeniach przewróconego przez wichurę dębu Augusta III Sasa, znaleziono resztki naczyń ceramicznych, kafli garnkowych (nazwa pochodzi od ich kształtu), fundamenty pieca i wypaloną glinę. Były to pozostałości dworu łowieckiego z II połowy XVI wieku, związanego prawdopodobnie z istnieniem dworu króla Zygmunta Starego. W niższej warstwie wykopów stwierdzono w tym miejscu ślady po wczesnośredniowiecznej osadzie słowiańskiej (przypuszczalnie z IX-X wieku). Świadczyło to o tym, że przez pierwsze dwieście lat swego istnienia znajdowała się tu Białowieża. Osadę później przeniesiono dalej ze względu na podmokły charakter gruntów.

Pokrój dębów oraz skupiskowość ich rozmieszczenia na ścieżce również świadczy o ingerencji człowieka. Stosunkowo niskie, około 32 metrowe, drzewa są blisko 10 m mniejsze od dębów rosnących od zawsze w zwartym drzewostanie. Oznacza to, że zostały posadzone ludzką ręką, jako zadrzewienie parkowe przy istniejącym tu niegdyś dworze. Jedna z legend mówi, o posadzeniu ich na polecenie Króla Zygmunta Starego.

Po ścieżce prowadzi drewniana kładka wyposażona w tablice z opisami dębów, nazwanych imionami władców polskich i litewskich, którzy rządzili Puszczą. Wędrówka ścieżką daje możliwość nie tylko poznania przyrody, ale również pogłębienia wiedzy historycznej. Autorem i pomysłodawcą tego zamierzenia był leśniczy Nadleśnictwa Białowieża Jacek Wysmułek, który już w 1976 r. zaproponował objęcie ochroną całego uroczyska i stworzenie w nim historycznej ścieżki edukacyjnej.

Kładka przystosowana jest do zwiedzania osobom poruszającym się na wózku inwalidzkim oraz posiada dodatkowe tablice pisane językiem Braille’a. Równolegle ze ścieżką biegnie drogą łącząca Białowieżę z miejscowością Narewka. Można się tędy dostać nad zalew Siemianówka.

Około 1,5 km na północ od tego miejsca (w oddziale 281 - żółty szlak turystyczny) znajdują się resztki ruin fundamentów innego zamku myśliwskiego, prawdopodobnie wybudowanego przez wielkiego księcia litewskiego Giedymina.

Szlak Dębów Królewskich jest dzierżawiony odrębnej, prywatnej firmie której zadaniem jest utrzymanie odpowiedniego stanu technicznego ścieżki oraz czystości na terenie obiektu. Firma pobiera opłatę wstępu w wysokości 7 zł - bilet normalny oraz 4 zł - bilet ulgowy.

 

Lokalizacja na mapie